Nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng 90km về phía Tây Bắc, Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam là một địa chỉ du lịch hấp dẫn về cảnh quan, nổi bật và khác biệt về những giá trị của những di sản khoa học đang được lưu trữ tại đây.
Công viên Di sản được xây dựng trên diện tích 34ha, tại xã Bắc Phong, Huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Công viên là nơi kết hợp hài hòa giữa những công trình văn hóa – khoa học với cảnh quan thiên nhiên đầy thơ mộng của núi rừng Tây Bắc, tạo nên một công viên với một khu lưu trữ độc đáo bậc nhất tại Việt Nam. Trong đó cốt lõi vẫn là những hoạt động bảo tồn và phát huy di sản của các nhà khoa học để lại. Nơi đây sẽ là điểm đến phù hợp với tất cả mọi người, từ giới khoa học, các nghiên cứu sinh, học sinh-sinh viên, khách du lịch và kể cả du khách nước ngoài.
.JPG)
Tòa nhà Quyển sách – Nơi lưu giữ, phát huy di sản của các nhà khoa học Việt Nam
Công viên bao gồm một tổ hợp công trình văn hóa, khoa học và các công trình phục vụ hoạt du lịch, nghỉ dưỡng. Đây là nơi bảo tồn, nghiên cứu, giới thiệu và phát huy di sản của các nhà khoa học Việt Nam. Trong công viên sẽ có hệ thống bảo tàng, thư viện và trung tâm lưu trữ di sản của các nhà khoa học. Trong hơn 10 năm xây dựng và phát triển khối di sản của các nhà khoa học được lưu trữ, trưng bày tại công viên đã lên tới hàng trăm ngàn tài liệu hiện vật, đó là những tinh hoa của hơn 1700 nhà khoa học Việt Nam, những người đã có đóng góp cho nền khoa học và cho đất nước Việt Nam. Các tài liệu hiện vật quý đó được lưu giữ tại tòa nhà Quyển sách mở nằm trên đỉnh đồi Quy Sinh trong Công viên Di sản. Tòa nhà không chỉ đặc biệt về những giá trị nhân văn của các di sản khoa học, mà còn có kiến trúc độc đáo bậc nhất tại Việt Nam, tòa nhà được xây dựng theo hình dáng 1 cuốn sách đang mở ra, biểu tượng cho tri thức và văn hóa hiếu học của nhân dân ta. Mỗi kỷ vật được lưu trữ tại công viên đều mang trong mình một câu chuyện, một bối cảnh lịch sử khác nhau, kể về quá trình học tập, quá trình nghiên cứu khoa học và cả những khó khăn, mất mát của các thế hệ nhà khoa học Việt Nam. Những di sản đó được giới thiệu tới du khách tham quan và lưu giữ lâu dài tại công viên hướng tới phục vụ cho công tác học tập và nghiên cứu của các thế hệ sau này.
Bên cạnh những giá trị văn hóa-khoa học, công viên Di sản còn là một khu du lịch hấp dẫn về cảnh quan, sinh thái và những hoạt động vui chơi, giải trí. Hiện nay công viên bao gồm nhiều hạng mục công trình lớn nhỏ phục vụ cho cả 2 lĩnh vực văn hóa-khoa học và du lịch-giải trí, như khu vực suối Quy Thủy, suối Quy Tuyền, cầu Quy Hợp, đồi Quy Bối…Các công trình tại Công viên đều có tạo hình rất độc đáo như tòa nhà hình Cánh Bướm, tòa Nhà Bọ cánh cam, tòa nhà S1 phục vụ các dịch vụ nghỉ dưỡng và giải trí của du khách. Đặc biệt, những địa danh tại công viên đều được bắt đầu từ chữ Quy có nghĩa là tụ hội, với mong muốn nơi đây sẽ là nơi hội tụ tinh hoa của nền khoa học Việt Nam, là nơi thế hệ trẻ tìm về với nguồn cội của tri thức Việt. Quy còn có thể hiểu là con Rùa, một trong tứ linh, biểu tượng cho sự trường tồn vĩnh cửu, thể hiện ước muốn gìn giữ di sản của các nhà khoa học Việt Nam cho muôn đời sau.
Nét đẹp về cảnh quan là một điểm nhấn không thể không nhắc tới khi tới tham quan công viên Di sản. Công viên tọa lạc trên một diện tích rộng lớn gồm nhiều không gian văn hóa – du lịch như: con đường Di sản, sân lễ hội, đường vinh danh, đỉnh hiếu học, nhà Vương miện, tháp Chăm… Những công trình, cảnh quan hòa mình vào một hệ sinh thái rừng thu nhỏ tại công viên với hơn 350 loài cây, từ những loài cây quen thuộc (phượng, hoa sữa, hoa ban, thông, tùng, chò nâu, chò chỉ…) đến những loài quý và có giá trị cao (sưa, đinh, lim,…). Mỗi mùa cảnh quan công viên lại khoác lên mình một màu áo mới với những lễ hội hoa Tam giác mạch, hoa hướng dương, cúc họa mi… Đến với Công viên ngoài những giờ phút tìm hiểu, học tập tại nơi lưu trữ di sản khoa học, du khách sẽ được đắm chìm vào thiên nhiên, bên những đồi thông rợp mát, những dòng suối trong xanh quanh co uốn lượn. Việc gắn liền những giá trị văn hoá – khoa học với thiên nhiên là một hướng phát triển bền vững mà Công viên Di sản hướng tới. Những công trình nơi đây đều được xây dựng hài hoà với cảnh quan thiên nhiên, những toà nhà độc đáo (nhà Cánh Bướm, nhà Bọ cánh cam,…) nhìn từ xa như những con côn trùng thấp thoáng giữa núi rừng. Đó là nét độc đáo riêng có về cảnh quan tại Công viên Di sản.
Ngoài ra, công viên Di sản còn cung cấp nhiều dịch vụ phục vụ nhu cầu học tập, nghỉ ngơi của khách tham quan. Những hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm là một trong nhiều điểm thu hút khi tới tham quan công viên, với nhiều chủ đề hoạt động phong phú như: Em yêu thiên nhiên, Trải nghiệm sinh tồn, Hành trình nghiên cứu khoa học,.. những hoạt động này đều gắn liền với những di sản nhà khoa học tại công viên, giúp du khách có được một trải nghiệm sâu sắc mà chỉ có tại công viên Di sản. Bên cạnh đó, du khách còn được tham gia nhiều trò chơi hấp dẫn như: đạp vịt, câu cá, bóng nước,.. Sau những giờ phút vui chơi, trải nghiệm những món ăn độc đáo như: lẩu tam giác mạch, lẩu rau rừng, dê nướng, gà thả đồi,…sẽ làm hài lòng những thực khách khó tính nhất. Nơi đây rất thích hợp cho gia đình có trẻ nhỏ tới đây thăm quan vui chơi, picnic nhất là vào những cuối tuần.
Vào những ngày lễ, tết Công viên Di sản tổ chức nhiều trò chơi dân gian, hội sách, thu hút rất nhiều du khách tới tham quan, khám phá và cảm nhận không gian trong lành nơi đây sau những ngày áp lực mệt mỏi.
Từ khi chính thức mở cửa đón khách tham quan (2016), Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã đón được hàng chục ngàn lượt khách tới tham quan, trong đó rất nhiều đoàn là nhà khoa học, người thân gia đình nhà khoa học, các cơ quan, đơn vị và đặc biệt là trường học cũng lựa chọn nơi đây làm nơi học tập, ngoại khóa cho học sinh-sinh viên. Trong tương lai, Công viên Di sản sẽ phát triển thêm nhiều hạng mục mới, phục vụ du khách tham quan và việc bảo tồn, phát huy di sản của các nhà khoa học. Nơi đây đang dần sẽ trở thành một địa chỉ du lịch văn hóa-sinh thái độc đáo, hấp dẫn với khách tham quan trong nước cũng như du khách quốc tế.