Mấy mươi năm đứng trên bục giảng, nay đã về hưu nhưng ở PGS.TS Đoàn Như Kim vẫn nguyên dáng vẻ điềm đạm của một người thầy. Ông nhiệt tình đón tiếp và vui vẻ kể cho chúng tôi nghe những ký ức về một vị Bộ trưởng, người ông luôn dành sự kính trọng sâu sắc nhất, đó là GS Tạ Quang Bửu, Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (1965-1976).
Nhận thấy tầm quan trọng của Môn Vẽ kỹ thuật trong các trường đại học, GS Tạ Quang Bửu đã chủ trương thành lập Ban thư ký về Hình họa, chỉ đạo việc xây dựng lớp đào tạo giáo viên về Hình họa đầu tiên ở nước ta. Và cũng chính Giáo sư là người hướng giảng viên Đoàn Như Kim trở thành giáo viên giảng dạy Hình họa. Ông Kim được phân công phụ trách mảng vẽ xây dựng của Ban thư ký Hình họa, trực tiếp tham gia công tác giảng dạy. Sau này, vì lý do bị bệnh, ông muốn xin chuyển ngành, GS Tạ Quang Bửu đã động viên ông: “…tôi thấy cậu còn khỏe lắm, cậu đừng bỏ giảng dạy nhé…”.
Trong thời gian công tác, ông Kim được trường Đại học Xây Dựng cử đi Liên Xô làm nghiên cứu sinh, nhưng khi khám sức khỏe mới phát hiện ông có vấn đề về phổi, không đủ điều kiện đi học tập nước ngoài. Chính GS Tạ Quang Bửu đã can thiệp để các bác sĩ chẩn đoán và phẫu thuật kịp thời giúp ông qua cơn nguy kịch, tiếp tục giảng dạy. Trong buổi trò chuyện với cán bộ Trung tâm, PGS Đoàn Như Kim chia sẻ: “Tôi biết ơn Bộ trưởng Tạ Quang Bửu, tôi còn sống đến nay là nhờ Bộ trưởng…”.
PGS.TS Đoàn Như Kim (trái) trong buổi trò chuyện với cán bộ Trung tâm
PGS.TS Đoàn Như Kim còn có sở thích và năng khiếu vẽ tranh. Tuy đã nghỉ hưu gần 10 năm nay, nhưng ông vẫn hoạt động khoa học. Ông là tác giả cuốn sách “Napoleon và các nhà khoa học” được xuất bản năm 2007; Tham gia Hội nghị quốc tế về Kiến trúc và Xây dựng được tổ chức ở Pháp (2008) với báo cáo “Việc xây dựng các đầu đao của các công trình kiến trúc cổ Việt Nam, về mặt hình học”…
PGS.TS Đoàn Như Kim sinh ngày 23-6-1937 tại Hà Nội.
1956-1959: Sinh viên trường Đại học Bách khoa Hà Nội.
Ông nguyên là Chủ nhiệm Bộ môn Hình học họa hình và Vẽ kỹ thuật, trường Đại học Xây dựng;
Là tác giả và đồng tác giả nhiều cuốn sách giáo khoa về kỹ thuật dùng cho học sinh phổ thông và sinh viên; Chủ trì biên soạn các bộ Tiêu chuẩn Việt Nam về kỹ thuật.
Phạm Ngọc Hải
Trung tâm di sản các nhà khoa học Việt Nam