Chúng tôi gặp PGS.TS Vũ Trọng Rỹ (nguyên Trưởng phòng Quản lý khoa học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam) tại phòng làm việc dành cho tổ Chuyên gia của Viện Khoa học Giáo dục ở 106 Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Suốt từ khi nghỉ hưu đến nay, ông chưa một ngày ngơi nghỉ, vẫn tham gia nhiều dự án, đề tài của ngành Giáo dục.
PGS.TS Vũ Trọng Rỹ
Năm 1971, theo chủ trương của Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên, lần đầu tiên các giáo viên dạy giỏi THPT trong hệ thống giáo dục được lựa chọn, bồi dưỡng thi nghiên cứu sinh đi học tập ở một số nước Xã hội chủ nghĩa. Thầy giáo trẻ Vũ Trọng Rỹ, đang dạy môn Vật lý tại Trường cấp III Phú Bình, Thái Nguyên thuộc diện được lựa chọn. Đây là bước ngoặt đưa ông đến với khoa học Giáo dục.
Hoàn thành chương trình nghiên cứu sinh tại Liên Xô năm 1980 với đề tài “Sáng tạo và sử dụng các phương tiện màn ảnh trong giảng dạy Vật lý ở nhà trường”, ông được “chấm” về công tác tại Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. Từ một giáo viên Vật lý, ông có cơ hội tìm hiểu, nghiên cứu về một lĩnh vực mới: Khoa học giáo dục. Làm việc tại Ban Giáo dục học, ông nhận được sự chỉ bảo tận tình của PTS Hà Thế Ngữ, TS Thái Duy Tuyên…., và rồi kiên định đi theo con đường nghiên cứu về Giáo dục học. Đặc biệt, trong nhiều năm đảm nhiệm vị trí Trưởng phòng Quản lý khoa học, là Thư ký khoa học của ba Chương trình nghiên cứu cấp Nhà nước (1989-2004) do Giáo sư, Viện sĩ Phạm Minh Hạc làm Chủ nhiệm là khoảng thời gian giúp cho PGS.TS Vũ Trọng Rỹ có điều kiện nghiên cứu về khoa học luận, được lắng nghe, học hỏi từ các thế hệ đàn anh, các nhà khoa học đầu ngành để từ đó tích lũy tri thức và đóng góp đáng kể cho Khoa học giáo dục.
Đã qua tuổi thất thập, PGS.TS Vũ Trọng Rỹ còn rất say mê nghiên cứu khoa học giáo dục, đặc biệt là lĩnh vực cải cách giáo dục. Hiện nay, ông đang tham gia chủ trì một Đề tài nhánh trong khuôn khổ Đề tài độc lập cấp Nhà nước: "Đề xuất các giải pháp cải cách công tác đào tạo giáo viên phổ thông", do bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam làm Chủ nhiệm, Đề tài sẽ được nghiệm thu trong thời gian tới.
Nguyễn Thị Hiên
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt