GS.TSKH Nguyễn Cương sinh năm 1935, tại xã Thanh Thủy, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương. Cuối năm 1953, khi học lớp 9 trường Ngô Sĩ Liên (Bắc Giang) ông là một trong 3 người được cử đi học trường Sư phạm cao cấp tại Khu học xá Trung ương ở Nam Ninh (Trung Quốc). Sau bài kiểm tra, Nguyễn Cương được phân công vào lớp Hóa vạn của trường. Đây là điều bất ngờ đầu tiên, kể từ đó, ông kết duyên với ngành Hóa cho đến bây giờ.
“Còn sức khỏe, tôi còn làm việc” – GS Nguyễn Cương chia sẻ
Bộ môn Phương pháp giảng dạy khi mới thành lập chỉ có ba người: Lê Hoàng Oánh, Nguyễn Đức Chuy và Nguyễn Cương. Lúc đầu, do chưa xây dựng được chương trình nên Bộ môn dựa vào các tài liệu tiếng Nga để giảng cho sinh viên. Ít lâu sau, quyển giáo trình đầu tiên “Giáo học pháp hóa học”, của tác giả Hoàng Hạnh, Nguyễn Cương, Nguyễn Đức Chuy, được Nhà xuất bản Giáo dục ấn hành năm 1962. Sau đó, ông và đồng nghiệp tiếp tục cho xuất bản các sách giáo trình như “Thí nghiệm hóa học ở trường phổ thông” (2 tập)… Quá trình giảng dạy 10 năm cùng sự ra đời của các cuốn giáo trình đã tạo tiền đề cho ông trong việc lựa chọn hướng nghiên cứu và năm 1970 ông đã bảo vệ thành công luận án Phó Tiến sĩ về phương pháp giảng dạy hóa học và luận án Tiến sĩ năm 1987 tại trường Đại học Ghecxen, Lêningrat, Liên Xô.
Ông chia sẻ: “Tôi vẫn còn nhiều dự định và còn hướng dẫn một số nghiên cứu sinh. Còn sức khỏe, tôi còn làm việc”.
Lê Hoài Thu