Giáo sư Nguyễn Ngọc San sinh năm 1935 tại Hoa Lư, Ninh Bình, trong một gia đình có truyền thống hiếu học. Ông là nhà ngôn ngữ học, dành nhiều tâm huyết và cả cuộc đời để nghiên cứu về lý thuyết chữ Nôm và Hán Nôm.
GS.TS Nguyễn Ngọc San
Người anh cả của GS Nguyễn Ngọc San là GS Nguyễn Lương Ngọc (1910-1994) từng tham gia viết báo "Thanh nghị", "Tinh hoa" và cùng với các nhà thơ, nhà văn như Đoàn Phú Tứ, Nguyễn Xuân Sanh, Phạm Văn Hạnh… sáng lập ra nhóm “Xuân Thu” trước Cách mạng tháng Tám 1945. GS Nguyễn Lương Ngọc cũng là người đầu tiên xây dựng bộ môn Lý luận văn học và từng có thời gian làm Hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Người anh thứ hai của GS Nguyễn Ngọc San là GS Nguyễn Đình Quang (1928-2015), từng làm Hiệu trưởng trường Đại học Sân khấu Điện ảnh, Thứ trưởng Bộ văn hoá – Thông tin.
Giống như hai người anh của mình, GS Nguyễn Ngọc San luôn trăn trở với các vấn đề giáo dục. Ông được nhiều thế hệ học trò mến yêu bởi sự tâm huyết, chân thành của một nhà sư phạm mẫu mực. Mặc dù đã đọc nhiều bài viết về GS Nguyễn Ngọc San nhưng lần đầu tiên gặp gỡ, tôi không khỏi xúc động bởi sự gần gũi và ân cần của ông. Khi tiễn tôi, ông nhắc lại ít nhất ba lần: “cháu đi đường cẩn thận nhé”.
Mặc dù là thế hệ hậu sinh, không được làm học trò của ông, nhưng sự quan tâm của ông đã khiến tôi kính mến ông ngay từ lần gặp đầu tiên!
Nguyễn Thanh Hóa