Trong buổi làm việc ngày 27-4-2022, nghiên cứu viên chúng tôi cảm nhận được sự xúc động đó của GS Phạm Thị Thùy. Bà kể, khi đang công tác tại Viện Bảo vệ thực vật, bà được cử đi thi và đã đỗ nghiên cứu sinh với số điểm cao. Tháng 10-1985, bà lên đường sang Bungari học tập. Bà chọn chuyên đề nghiên cứu về vi sinh, phòng trừ sâu bệnh, bởi thời điểm đó ở Việt Nam chưa có ai đi sâu nghiên cứu lĩnh vực này.
GS Phạm Thị Thùy (bên phải) chia sẻ về nội dung bản luận án, tháng 4-2022 |
Những ngày đầu bỡ ngỡ nơi nước bạn xa xôi, NCS Phạm Thị Thùy may mắn được bà giáo hướng dẫn Evgenhia Videnova chỉ bảo tận tình với cả tình thương và trách nhiệm. Nhờ những đồng xu bà giáo cho, với yêu cầu trò phải gọi điện thoại cho bà hằng ngày trong 1 tháng, mà khả năng tiếng Bun của NCS Thùy tiến bộ rõ rệt. Phải giỏi ngôn ngữ nước bạn – đó là bước khởi đầu quan trọng, tiền đề để có thể hoàn thành tốt chương trình nghiên cứu đã đặt ra. Cuối năm 1989, NCS Phạm Thị Thùy đã bảo vệ thành công luận án Phó tiến sĩ với đề tài: “Проучване на действието на бактериални препарати и вируси върху зелевата нощенка (Mamestra brassicae L.) и гамозначната нощенка (Phytometra gamma L.)” (Nghiên cứu tác động tương hỗ giữa các chế phẩm vi khuẩn và vi rút lên sâu hại bắp cải (Mamestra brassicae L.) và sâu hại củ cải đường (Phytometra gamma L)).
Nhớ lại chặng đường 4 năm học tập, nghiên cứu tại Sophia, Bungari, GS Phạm Thị Thùy không thể quên được những ngày tháng miệt mài trong phòng thí nghiệm với sự hỗ trợ đắc lực (từ chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm, điều kiện làm việc …) tại Trung tâm Đấu tranh Sinh học, Viện Hàn lâm khoa học Nông nghiệp Sophia mà bà giáo hướng dẫn giúp cho. Bà xúc động chia sẻ: Tôi đã học được nhiều điều từ bà giáo hướng dẫn. Trong đó có hai tư chất tôi đã noi gương, học hỏi và vận dụng suốt những năm tháng hoạt động khoa học của mình: Thứ nhất, đó là cách giúp đỡ của bà giáo, mà sau này tôi đã áp dụng với sinh viên, cao học và nghiên cứu sinh của mình; Thứ hai, tôi vận dụng được kiến thức đã học vào thực tế sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam, đặc biệt là sử dụng các chế phẩm sinh học vào phòng trừ sâu hại đạt hiệu quả cao mà vẫn đảm bảo sản phẩm nông nghiệp an toàn và bảo vệ được môi trường một cách bền vững..
Bản Luận án của PTS Phạm Thị Thùy, bảo vệ tại Viện Hàn lâm khoa học Nông nghiệp Sophia, Bungari, năm 1989
Tự hào về tuổi trẻ hăng say học tập, nghiên cứu và thành công trong hoạt động khoa học, ứng dụng có hiệu quả cao các chế phẩm sinh học trong bảo vệ thực vật ở Việt Nam, GS Phạm Thị Thùy không bao giờ quên công lao dạy dỗ, rèn luyện của thầy cô giáo. Đặc biệt, bà giáo Evgenhia Videnova không chỉ là thầy hướng dẫn nghiêm khắc, tận tình, bà còn là chỗ dựa tinh thần, là tấm gương sáng về nhiều mặt mà GS Phạm Thị Thùy luôn ghi nhớ với lòng trân trọng và biết ơn sâu sắc.
Phi Nga – Thanh Tuyền