Tạm xếp lại những bộn bề của công việc điều hành một Trung tâm nghiên cứu về phụ nữ, GS.TS Lê Thị Quý dành thời gian tiếp chúng tôi – các nghiên cứu viên của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngay buổi sáng đầu tuần. Bà chia sẻ: Cả ba thành viên trong gia đình bà đều nghiên cứu về những vấn đề Xã hội học: chồng bà – GS.TS Đặng Cảnh Khanh (con trai trưởng của GS Đặng Vũ Khiêu), hiện là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển; con trai bà – ThS Đặng Vũ Cảnh Linh, là Phó Ban Truyền thông thuộc Liên hiệp Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
Ngay từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, sau khi bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ tại Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, TS Lê Thị Quý về nước công tác tại Trung tâm nghiên cứu Gia đình và Phụ nữ (thuộc Viện Khoa học Xã hội Việt Nam) mới được thành lập. Cùng với việc thực hiện kế hoạch chuyên môn của Viện, bà bắt đầu quan tâm đến thực trạng bạo lực gia đình, mại dâm và buôn bán người ở nước ta. GS Lê Thị Quý nhớ lại: “Thời gian đầu, tôi gặp nhiều khó khăn vì bị xem là đụng chạm đến những vấn đề nhạy cảm của xã hội. Nhưng tôi vẫn âm thầm nghiên cứu…”.
GS.TS Lê Thị Quý (phải) là một trong 20 phụ nữ Việt Nam
có mặt trong cuốn sách “1000 Peace women across the globe”
của Hiệp hội Phụ nữ hòa bình thế giới
Từ năm 1991, TS Lê Thị Quý đã là Chủ nhiệm các đề tài nghiên cứu về phụ nữ như “Phòng chống buôn bán phụ nữ ở phía Bắc Việt Nam”, “Phụ nữ nghèo ở nông thôn”, “Phòng chống bạo lực gia đình tại Hà Nội, Thái Bình, Phú Thọ”… Năm 2007, bà cùng chồng là Đồng tác giả cuốn sách “Gia đình học”, dày 686 trang (tái bản 2009) – một tài liệu giá trị trong nghiên cứu các vấn đề về gia đình Việt Nam hiện nay. Cũng năm này, GS.TS Lê Thị Quý và con trai viết chung cuốn sách nghiên cứu “Bạo lực gia đình, một sự sai lệch giá trị”. Hiện bà đang tập trung hoàn tất Đề tài cấp Nhà nước “Xây dựng gia đình Việt Nam đến 2020” do bà Chủ nhiệm (Đề tài sẽ bảo vệ vào năm 2014).
Để có được những thành công đó, GS.TS Lê Thị Quý bộc bạch: “Nghị lực của tôi có được chính là nhờ sự ủng hộ rất lớn của bố chồng và chồng tôi”. Có lẽ, được tận hưởng giá trị của hạnh phúc gia đình vẹn toàn, và với năng lực và tâm huyết của một nữ trí thức, GS.TS Lê Thị Quý luôn mong muốn góp phần đem lại quyền, cuộc sống hạnh phúc cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái Việt Nam.
Trần Bích Hạnh
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam