Với phong cách thẳng thắn, cương trực và đầy nhiệt huyết của người miền Tây Nam Bộ, GS Võ Tòng Xuân, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học An Giang, đã cởi mở chia sẻ những thông tin về cuộc đời mình trong buổi làm việc đầu tiên với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, ngày 8-8-2013 vừa qua.
Đỗ Tú tài Toán và kỹ thuật tại trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng (Sài Gòn), ông từng được học bổng của Philippin sang học tập tại trường Đại học Nông nghiệp từ năm 1961, rồi sau đó ông quyết tâm và đã được học tiếp ở Viện Lúa quốc tế cũng đặt tại nước này, với ước vọng trở về quê hương phát triển vựa lúa Đồng bằng sông Cửu Long. Và quả nhiên, sau 10 năm tầm sư học đạo xứ người, quay về đất mẹ Việt Nam, tên tuổi GS Võ Tòng Xuân đã trở thành một “thương hiệu” trên cả hai lĩnh vực: nghiên cứu khoa học và đào tạo nguồn nhân lực cho ngành Nông nghiệp, không chỉ trong nước mà cả quốc tế.
Không phải dễ dàng mà GS Võ Tòng Xuân được 10 tổ chức quốc tế mời làm thành viên Hội đồng khoa học và được nhiều nước mời sang phổ biến, giảng dạy kỹ thuật trồng lúa. Ông tâm sự: “Làm được những việc cho nông dân, nông nghiệp và nông thôn như vậy, có lẽ bởi vì tôi đã gắn bó cả đời làm khoa học của mình với đồng đất, đã coi đồng ruộng là phòng thí nghiệm, là giảng đường tốt nhất, coi người nông dân là người tiếp nhận và phổ biến khoa học nông nghiệp hiệu quả nhất”. Có thể hiểu, đồng ruộng mà ông nói ở đây, không chỉ là đồng đất Việt Nam, mà còn là đồng đất, nông nghiệp ở nhiều nơi trên thế giới, như Xêraviôn, Nigiêria, Xuđăng, Môdămbích…
Cả đời làm khoa học vì cây lúa, đồng đất quê hương
Đam mê cả hai lĩnh vực là nghiên cứu khoa học và đào tạo nhân lực nông nghiệp nên ngay sau khi nghỉ hưu ở trường Đại học An Giang, GS Võ Tòng Xuân lại tiếp tục niềm đam mê của mình tại trường Đại học Tân Tạo, mong tạo nhân, tạo trí, tạo hiền tài cho nền Nông nghiệp Việt Nam. Bước chân của nhà khoa học – GS.TS. NGND. AHLĐ Võ Tòng Xuân vẫn chưa hề dừng lại, cũng như tư chất “nghị sĩ khoa học” rất riêng của ông vẫn luôn hiển hiện đậm nét trong mỗi lời ông nói, mỗi việc ông làm hôm nay.
Nguyễn Thị Trâm Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam