Sự nghiệp giảng dạy đến với GS.TS Trần Ngọc Ân thật tình cờ, mặc dù đăng ký thi cả hai trường Đại học Văn khoa và Đại học Y Dược Hà Nội nhưng ông không nghĩ rằng cuộc đời của mình lại gắn liền với sự nghiệp giảng dạy. Ông học cả hai trường được 2 tháng, sau đó ông bỏ không theo học trường Đại học Văn khoa mà tập trung học Đại học Y Dược. Cuối năm 1959, khi đang là sinh viên năm thứ 5, ông đã được tiếp cận công tác giảng dạy tại chuyên khoa Nội của Đại học Y Hà Nội, với tư cách sinh viên lớp trên hướng dẫn, kèm cặp sinh viên lớp dưới. Những kỷ niệm gắn với ông suốt cả cuộc đời cũng bắt đầu từ đó. Từ những buổi được học với người thầy Đặng Văn Chung – một thầy thuốc mẫu mực rất coi trọng lâm sàng, đến những câu chuyện khó quên khác như câu chuyện Một nữ tu sĩ, dạy học được trả công bằng lợn, hay câu chuyện về ca mổ áp-xe tiểu não ở Tây Nguyên làm ông nhớ mãi. Theo ông, từ những chuyến đi thực tế đó sinh viên học được rất nhiều.
GS.TS Trần Ngọc Ân
Bên cạnh những câu chuyện dạy và học tại Đại học Y, GS. Trần Ngọc Ân luôn khẳng định vị trí, vai trò, trách nhiệm của người thầy đối với các thế hệ học trò. Theo ông, thầy không chỉ có trọng trách truyền dạy kiến trức chuyên môn, mà còn cần đi sâu đi sát để hiểu học trò nghĩ gì và cần gì, biết cách hướng dẫn học trò cách tư duy, cách tiếp cận, cách tìm tài liệu, cũng như kinh nghiệm sống, làm việc. Để có một buổi giảng bài đạt chất lượng tốt thì ngoài sự chuẩn bị tốt về kiến thức chuyên môn, tác phong của người dạy cũng rất quan trọng. Những người thầy mẫu mực như các GS Tôn Thất Tùng, Hồ Đắc Di, Đặng Văn Chung v.v., chính là tấm gương để suốt đời ông học tập và noi theo.
Kết thúc buổi trò chuyện, ông còn đó nhưng boăn khoăn, trăn trở về việc dạy và học ngành Y hiện nay, vấn đề về quản lý, về cơ chế, vấn đề về chất lượng dạy và học, về con người…Đã nghỉ hưu, nhưng những kỷ niệm một thời hăng say học tập, nghiên cứu và làm việc vẫn còn sống động trong ông để ông tiếp tục cống hiến vì sự nghiệp chăm sóc sức khoẻ nhân dân, đặc biệt trong lĩnh vực cơ xương khớp.
Nguyễn Thị Bích Phương
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam