Thế là đã 2 năm kể từ khi GS.TSKH Đồng Sỹ Hiền, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Lâm nghiệp qua đời. Trong căn hộ ở tầng 2 tại Quỳnh Mai, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, bà quả phụ Nguyễn Thị Nguyệt Minh vẫn lưu giữ, sắp xếp cẩn thận và giới thiệu với chúng tôi những cuốn vở ghi chép, các công trình nghiên cứu khoa học, những bức ảnh tư liệu…của ông. “Nhà tôi yên nghỉ ở quê, tận trong Huế. Từ khi ông nhà tôi mất, tôi không bỏ đi một vật gì cả, tất cả đều là kỷ niệm. Nếu ông nhà tôi còn sống thì chúng tôi đã tổ chức đám cưới kim cương kỷ niệm 60 năm ngày cưới”- bà Nguyễn Thị Nguyệt Minh ngậm ngùi chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Minh giới thiệu các cuốn sổ ghi chép của GS.TSKH Đồng Sỹ Hiền
Vẫn với giọng nói ấm áp, nhẹ nhàng của người phụ nữ gốc Hà Nội, mặc dù từ nhỏ đã theo gia đình vào Huế, bà Nguyệt Minh kể về những ký ức ngày hai ông bà quen nhau nhờ sự mai mối của GS Thái Văn Trừng là anh rể của bà. Không lâu sau đó, đám cưới của ông bà được tổ chức tại Việt Bắc. Ông hơn bà 14 tuổi.
Cũng do tính chất công việc, hai ông bà thường xuyên phải xa nhau, một mình bà chăm lo cho gia đình để ông yên tâm công tác, nghiên cứu khoa học. Đáp lại, ông luôn dành cho bà những tình cảm yêu thương, trân trọng. Sau khi ông nhận bằng Tiến sĩ khoa học tại Liên Xô năm 1968 và về nước, có một câu nói của ông khiến bà nhớ mãi: “Nửa cái bằng Tiến sĩ khoa học này là của em. Nếu không có em nuôi dạy các con nên người thì anh không thể yên tâm bảo vệ luận án TSKH được”.
Giáo sư, TSKH Đồng Sỹ Hiền là một trong những nhà khoa học được phong học hàm Giáo sư năm 1980, thuộc một Chủ đề nghiên cứu của Trung tâm năm 2013. Biết được mục đích này, trong buổi gặp gỡ đầu tiên với cán bộ nghiên cứu của Trung tâm, bà Nguyệt Minh rất nhiệt tình ủng hộ và sẵn sàng hợp tác với Trung tâm trong thời gian tới. Bà thật sự cảm động: “Tôi cảm thấy ấm lòng khi vẫn có những đơn vị như Trung tâm lưu tâm tới. Nhà tôi ở dưới suối vàng, có lẽ cũng cảm thấy ấm lòng”.
Hoàng Thị Liêm
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam