Anh hùng Lao động Nguyễn Xuân Bao sinh năm 1935 trong một gia đình quan lại ở Huế. Sau khi miền Bắc được giải phóng (1954), ông tập kết và tham gia học lớp sơ cấp địa chất đầu tiên. Những ngày sau đó, ông rong ruổi theo chuyên gia Liên Xô trên nhiều hành trình khảo sát, tìm kiếm khoáng sản. Cùng với các nhà địa chất lừng danh như Trần Đức Lương, Bùi Phú Mỹ, Đặng Vũ Khúc… ông là lứa kỹ sư tiên của Việt Nam sau năm 1954, có vai trò quan trọng đối với việc xây dựng và phát triển ngành địa chất Việt Nam.
Anh hùng lao động Nguyễn Xuân Bao
Trong cuộc đời mình, Anh hùng Nguyễn Xuân Bao đã để lại những dấu ấn quan trọng, bắt đầu từ việc tham gia xây dựng “Bản đồ địa chất miền Bắc Việt Nam tỉ lệ 1/500.000”, làm chủ biên tờ “Bản đồ Địa chất Vạn Yên tỉ lệ 1/200.000” ở Tây Bắc, đo vẽ và lập tờ “Bản đồ Hoà Bình – Suối Rút tỉ lệ 1/100.000”… Năm 1973, khi miền Nam còn chưa yên tiếng súng, ông được giao phụ trách Đoàn Bản đồ địa chất B3, cùng các đồng nghiệp thực hiện nhiệm vụ “Đo vẽ Địa chất và điều tra khoáng sản tỉ lệ 1/200.000 ở các vùng giải phóng B3” (Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắk) và K5 (Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định). Ông cũng là một trong những người đóng vai trò chủ chốt nhất đối với sự ra đời của tờ “Bản đồ địa chất miền Nam tỉ lệ 1/500.000” và cùng với ông Trần Đức Lương là đồng chủ biên tờ “Bản đồ địa chất Việt Nam tỉ lệ 1/500.000” (hoàn thành năm 1981).
Anh hùng Nguyễn Xuân Bao từng tâm sự: “Dẫu có lúc màn trời chiếu đất/ Gian nan càng thỏa chí tang bồng!” Những khó khăn, gian nan vất vả mới càng thể hiện bản lĩnh và ý chí của người Anh hùng địa chất. Trung tâm Di sản kính chúc Anh hùng Nguyễn Xuân Bao luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, để tiếp tục những hành trình địa chất của mình!
Thanh Hóa