GS.TS Trần Ngọc Chấn (Ảnh internet)
Năm 1959, ông được cử đi học chuyển tiếp năm thứ 3 tại Trường Đại học Xây dựng Mátxcova, Liên Xô. Ông được phân học ngành thông gió – cấp nhiệt – điều hòa không khí. Vì là một ngành học hoàn toàn mới, nên việc học tập của ông ban đầu rất khó khăn và vốn tiếng Nga của ông còn hạn chế. Tuy nhiên, đến năm học thứ 4 và thứ 5 thì việc học tập trở nên dễ dàng hơn.
Năm 1962, ông tốt nghiệp Đại học Xây dựng Mátxcova. Trở về Việt Nam với tấm bằng loại ưu, ông được thầy Nguyễn Sanh Dạn giao cho nhiệm vụ bằng mọi cách phải xây dựng, đào tạo kỹ sư ngành thông gió – cấp nhiệt, nay là ngành Vi khí hậu – Môi trường xây dựng.
Và thầy Nguyễn Sanh Dạn đã chọn ra 15 sinh viên năm thứ 2, khóa V, khoa xây dựng, Trường Đại học Bách khoa để thành lập một lớp học chuyên ngành mới, trong khi giáo án và chương trình đào tạo vẫn chưa được chuẩn bị. Cũng trong thời gian nay, ông đã dành rất nhiều thời gian để soạn bài cho chuyên ngành này. Đồng thời mời một số giảng viên như ông về giảng dạy một số môn học.
Việc giảng dạy ban đầu gặp rất nhiều khó khăn, tuy nhiên qua quá trình sinh viên làm đồ án tốt nghiệp càng gặp nhiều trở ngại hơn, đặc biệt là việc xác định, phân công đề tài. Ông đã phải lặn lội đi thực tế ở nhiều nhà máy, xí nghiệp để xin tài liệu, tư liệu, chép các bản vẽ thiết kế từ bộ phận lưu trữ hồ sơ, về xây dựng đề tài giả định cho sinh viên làm đồ án tốt nghiệp.
Hơn 40 năm xây dựng và phát triển Bộ môn Thông gió – Cấp nhiệt ở khoa xây dựng, Trường Đại học Bách khoa và sau này là Bộ môn Vi khí hậu – Môi trường xây dựng ở Trường Đại học Xây dựng từ năm 1966, ông đã góp phần đào tạo nhiều thế hệ sinh viên.
Năm 2002, ông nghỉ hưu, ông vẫn tiếp tục công việc giảng dạy, đào tạo và nghiên cứu khoa học trong vai trò thành viên Hội đồng khoa học Viện Kiến trúc nhiệt đới; thành viên Hội đồng khoa học Viện Bảo hộ lao động; thành viên Hội đồng nghiệm thu nhà nước. Đến nay ông là Chủ tịch Hội đồng Khoa học Hội Môi trường xây dựng Việt Nam.
Trong giai đoạn 2010-2015, ông đã tham gia và làm chủ trì các đề tài nghiên cứu khoa học như Chủ trì biên soạn TCVN 5687:2010 “Thông gió – Điều hòa không khí – Tiêu chuẩn thiết kế”; Chủ trì ĐT soát xet, sửa đổi, bổ sung QCXDVN 09:2005 về hiệu quả năng lượng trong các công trình xây dựng (Đã ban hành tháng 11/2013 với tên mới: QCVN 09:2013/BXD “Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả”; Chủ trì Xây dựng tiêu chí đánh giá hiệu quả năng lượng trong các công trình xây dựng; Chủ trì Tính toán khuếch tán bụi từ các nguồn điểm cao có kế đến ảnh hưởng của vận tốc rơi củ hạt bụi dưới tác dụng của lực trọng trường.
GS.TS Trần Ngọc Chấn – Chủ tịch Hội đồng chấm Luận án (Ảnh internet)
Ngoài ra, ông còn tham gia vào các hội thảo trong nước và quốc tế và những báo cáo của ông mang lại hiệu quả thiết thực như báo cáo Các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong công tác bảo đảm vi khí hậu môi trường lao động; Sử dụng quá trình làm lạnh đoạn nhiệt để cải thiện môi trường vi khí hậu trong nhà công nghiệp ở Việt Nam (tiếng Nga); Phương pháp xác định kích thước ngôi nhà phụ thuộc vào hướng nhà với mục địch tiết kiệm năng lượng cho điều hòa không khí (tiếng Nga); Hạn chế lượng nhiệt từ bên ngoài thâm nhập vào nhà qua lớp vỏ công trình về mùa hè để giảm thiểu tiêu hao năng lượng cho hệ thống điều hòa không khí (tiếng Nga); Ảnh hưởng của khối lượng đơn vị của bụi đến quá trình khuếch tán bụi trong khí quyển theo mô hình Gauss (tiếng Nga); Cơ sở khoa học để xây dựng một số bảng biểu trong QCVN 09:2013/BXD “Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả”.
Ông còn tham gia Hội đồng nghiệm thu cấp Nhà nước và cấp Bộ Xây dựng các công trình trọng điểm như Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình, Nhà Quốc hội, san bay Quốc tế Phú Quốc, Nhà ga hàng không quốc tế T2 Nội Bài, Hầm Thủ Thiêm, Nhà Keangnam Hà Nội, đường sắt đô thị Hà Nội…
Ông đã xuất bản 5 đầu sách giáo trình và chuyên khảo thuộc lĩnh vực Thông gió – Điều hòa không khí và môi trường khí.
BOX: NHỮNG DANH HIỆU THI ĐUA, KHEN THƯỞNG ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC
- Năm 1985: Huân chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Ba
- Năm 1990: Nhà giáo ưu tú
- Năm 1995: Huy chương Vì sự nghiệp Giáo dục
- Năm 2001: Huy chương Vì sự nghiệp Xây dựng
- Năm 2002: Huân chương Lao động hạng Ba
- Năm 2008: Giải thưởng Môi trường của Bộ Tài nguyên và Môi trường
- Năm 2014: Bằng khen của Trung ương Hội Cựu giáo chức Việt Nam và Kỷ niệm chương của Trung ương Hội Cựu giáo chức Việt Nam