Nhân dịp 60 năm đoàn cán bộ khoa học đầu tiên được Trung ương Đảng cử đi Liên Xô học tập, ngày 1-11-2011, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam tổ chức buổi gặp mặt với hai nhân chứng sống cùng gia đình các nhà khoa học Nhóm LX51, như thân nhân ông Phạm Đồng Điện, Nguyễn Sĩ Quốc, Ngô Huy Quỳnh, Trần Linh Sơn, Lê Duy Thước, Nguyễn Đức Thừa, Tăng Văn Bằng, Huỳnh Quang Đại, Nguyễn Tuyên, Hoàng Bình, Hoàng Văn Lãn, Lê Trọng Đồng. Có lẽ mấy chục năm rồi mới có cuộc gặp mặt đông đủ như hôm nay. Thiếu tướng Phạm Như Vưu nhớ lại cuộc gặp mặt gần đây nhất của các nhà khoa học Nhóm LX51 vào năm 2002, có 6 người. Vậy mà đến bây giờ…
Nhóm LX51 (chưa đầy đủ) tại Liên Xô, năm 1952
Cuộc gặp mặt nhân 60 năm ngày nhóm LX51 lên đường sang Liên Xô học tập
Những kỷ niệm, câu chuyện cảm động được chia sẻ trong buổi gặp mặt này, đã gây xúc động mãnh liệt cho cả người kể và người nghe…
Phát biểu tại buổi gặp mặt, Thiếu tướng Phạm Như Vưu bày tỏ: “Chúng tôi đã đi được già nửa thế kỉ, ở Liên Xô học xa cách nhau, đến khi nhận công tác mỗi người một số phận nên ít khi gặp gỡ nhau. Mãi khi về hưu mới nghĩ chuyện gặp để ôn lại chuyện xưa. Nhưng theo tuổi tác và số phận, các đồng chí đã lần lượt ra đi. Nay tiền định hay ngẫu nhiên, Trung tâm Di sản quan tâm đến chúng tôi, chúng tôi rất vui lòng và sẵn sàng hợp tác, hi vọng để lại chút ít di sản khoa học cho đời sau”.
Thiếu tướng Phạm Như Vưu (đứng) và PGS.Thiếu tướng Lê Văn Chiểu (trái)
Con gái của GS Nguyễn Sĩ Quốc và con trai GS Ngô Huy Quỳnh đều bày tỏ mong muốn lấy ngày 18-7 hằng năm (ngày Bác Hồ gặp và căn dặn Đoàn trước khi sang nước bạn học tập) là ngày Họp mặt để đại gia đình LX51 có dịp gặp gỡ nhau.
PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc chuyên môn Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam hết sức xúc động cảm ơn chân thành các nhà khoa học và gia đình họ, trong thời gian qua đã không quản tuổi tác, công việc bận rộn để tạo điều kiện cho các nghiên cứu viên của Trung tâm được nghe, ghi âm, ghi hình về những câu chuyện về nhà khoa học và trao tặng cho Trung tâm nhiều tư liệu hiện vật quý. Mỗi câu chuyện, mỗi nhà khoa học sẽ trở thành một sợi chỉ trong tấm thảm muôn màu dệt lên một giai đoạn của lịch sử khoa học và lịch sử nước nhà. Và tất cả sẽ được kể lại sinh động cho muôn đời con cháu mai sau.
Đến thăm các Kho tư liệu hiện vật của Trung tâm, chứng kiến công việc thầm lặng, nghiêm túc của những người làm công tác kiểm kê, bảo quản tại Trung tâm, các nhà khoa học và đại diện gia đình nhà khoa học rất cảm phục và yên tâm về những gì mình gửi gắm đang được lưu giữ cẩn thận, theo quy chuẩn. Thiếu tướng Phạm Như Vưu cho rằng: “Nếu sự kiện hôm nay được tổ chức sớm hơn, chắc chắn Trung tâm còn nhận được sự ủng hộ nhiều hơn, tốt hơn của chúng tôi”. Bà Phan Việt Liên – quả phụ GS Trần Linh Sơn chia sẻ: “Từ nay, chúng tôi càng thêm tin tưởng vào Trung tâm và sẽ tiếp tục gửi tặng những tư liệu hiện vật quý của người thân”.
Họa sĩ Ngô Thành Nhân-con trai GS Ngô Huy Quỳnh thăm Kho tư liệu của Trung tâm
PGS.TS Nguyễn Văn Huy trao tặng Giấy cảm ơn đến các nhà khoa học
PGS.TS Nguyễn Văn Huy "hi vọng rằng với sự ủng hộ ngày càng lớn của các nhà khoa học và gia đình, những thành quả nghiên cứu sưu tầm về các nhà khoa học nhóm LX51, Trung tâm sẽ xây dựng một Chủ đề trưng bày riêng thật ý nghĩa, và đó cũng là cơ sở để xuất bản một cuốn sách có nội dung cảm động về nhóm nhà khoa học đặc biệt này".
Trần Bích Hạnh