GS.TSKH Nguyễn Cảnh Toàn, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, là một nhà khoa học nghiên cứu về lĩnh vực toán học và giáo dục học. Ông được nhiều người biết đến với các công trình nghiên cứu hình học siêu phi Ơclit và những vấn đề trong lĩnh vực giáo dục. Hiện nay, ông còn lưu giữ được khá đầy đủ nhiều tư liệu các công trình nghiên cứu trong suốt cuộc đời làm khoa học của mình tại nhà riêng, nhưng do điều kiện thời gian và sức khỏe nên các tài liệu này chưa được phân loại và sắp xếp lại. Trong quá trình thực hiện chương trình nghiên cứu về Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, Trung tâm CPD đã được ông cho phép thực hiện các công việc lưu trữ tại nhà .
Cán bộ của CPD đang phân loại tài liệu
Sau hai buổi làm việc, cán bộ của Trung tâm CPD đã sắp xếp phân loại được một phần tư liệu quan trọng của Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, bao gồm: 354 bản thảo viết tay ông thực hiện giai đoạn từ 1988 đến 2009; 125 bản thảo đánh máy; 53 bài báo viết về Giáo sư, 52 bức thư (trong đó có 17 thư từ nước ngoài gửi về); 6 bản thảo sách và từ điển do ông trực tiếp biên soạn và một số tài liệu khác. Phần lớn số tài liệu này là các bài viết, công trình nghiên cứu của GS. Nguyễn Cảnh Toàn về giáo dục và nghiên cứu toán học. Những bản thảo do Giáo sư viết tay và chỉnh sửa, sau đó phô tô gửi đi, bản gốc được giữ lại là những tài liệu hiện vật quý giá phục vụ công tác nghiên cứu và trưng bày..
Đánh giá công việc của Trung tâm CPD đang tiến hành, Giáo sư Nguyễn cảnh Toàn nói: “Là người thành lập ra Trung tâm Tiểu sử của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tôi rất hiểu ý nghĩa của việc lưu trữ các tài liệu cá nhân. Nhưng do điều kiện thời gian, sức khỏe và cả kỹ năng lưu trữ nên tôi chỉ có thể để tất cả vào một chỗ sao cho không bị mất mát mà chưa biết xử lý thế nào. Nay được Trung tâm giúp đỡ làm việc này tôi rất yên tâm”. Về ý tưởng cùng các nhà khoa học thực hiện lưu trữ tài liệu tại nhà của Trung tâm, Giáo sư cho rằng: “Đây là một việc có ý nghĩa và nên làm. Chúng ta chưa có ý thức cao về lưu trữ tài liệu cá nhân, các nhà khoa học lại thường rất bận, không có nhiều thời gian dành cho việc này. Vậy nên Trung tâm có thể sắp xếp và giúp đỡ họ trong việc lưu trữ thì tin chắc mọi người sẽ ủng hộ”. Đối với toàn bộ số tư liệu cá nhân của mình, Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn chia sẻ với cán bộ Trung tâm là gia đình có nguyện vọng lưu giữ làm nhà lưu niệm. Nhưng có thể gia đình không có điều kiện bảo quản, lưu giữ đúng tiêu chuẩn, nếu Trung tâm làm tốt được việc này, Giáo sư sẽ an tâm giao lại để Trung tâm bảo quản.
Với khối lượng không nhỏ tư liệu cá nhân của Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, Trung tâm CPD đang khẩn trương tiến hành phân loại, sắp xếp với sự gúp đỡ của Giáo sư và gia đình để công việc sớm được hoàn thành.
Bùi Minh Hào