PGS Trần Nghĩa sinh năm 1936 tại Quảng Ngãi. Năm 1960, ông tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Sơn Đông, Trung Quốc với chuyên ngành Văn học. Năm 1961, ông thực tập khoa học một năm tại Viện Nghiên cứu văn học Trung Quốc (Bắc Kinh). Trở về nước, ông được cử về công tác tại Viện Văn học (1961-1977). Từ năm 1977, ông là Trưởng Ban văn học, Viện Khoa học xã hội thành phố Hồ Chí Minh. Suốt từ năm 1983-1990, ông là quyền Viện trưởng, rồi Viện trưởng Viện Hán Nôm, đồng thời là Tổng biên tập Tạp chí Hán Nôm (1986-2001).
Bà Vũ Thanh Hằng – vợ PGS Trần Nghĩa đang giới thiệu khối tư liệu tặng Trung tâm
Hiện tại, do bị tai biến nên sức khỏe của PGS Trần Nghĩa đã yếu đi nhiều. Vì vậy, người bạn đời của ông – bà Vũ Thanh Hằng, dù rất bận rộn chăm sóc chồng nhưng vẫn dành thời gian làm việc với nghiên cứu viên Trung tâm Di sản. Ủng hộ, tin tưởng vào công việc Trung tâm đang thực hiện, thay mặt chồng, bà Vũ Thanh Hằng đã trao tặng khối tư liệu từng gắn bó với ông suốt 60 năm qua. Đó là các bản thảo bài giảng, sách, từ điển chuyên ngành Hán Nôm cùng hàng trăm bức thư của gia đình, bạn bè, học trò; đặc biệt là những cuốn sổ ghi chép trong quá trình học đại học ở Trung Quốc; sổ lưu bút năm 1956 thời kỳ học tập ở Khu học xá Nam Ninh, Trung Quốc…
Lê Thị Hoài Thu