Gia đình là sức mạnh, là nguồn sống

Họ Phan Đăng ở Yên Thành có nguồn gốc từ họ Mạc đổi sang trong quá trình chạy trốn sự đuổi giết của chính quyền Lê-Trịnh. Ông nội ông là Phan Đăng Dư, một nhà Hán học, một thầy giáo nổi tiếng trong vùng. Bác ruột của ông là nhà cách mạng Phan Đăng Lưu (1902-1941). Bố ông là Phan Đăng Triều, tham gia hoạt động cách mạng cùng với Phan Đăng Lưu từ sớm và bị mất năm 1936. Cả gia đình đàng nội và đàng ngoại đều có truyền thống học tập và cách mạng, có nhiều ảnh hưởng đến ông. Nói về gia đình, GS Phan Đăng Nhật cũng tâm sự: “Hai người trong gia đình ảnh hưởng nhiều đến cuộc đời tôi là bác Phan Đăng Lưu và mẹ tôi- bà Thái Thị Yến. Bác tôi là người có học thức và tinh thần cách mạng kiên trung. Chính từ bác mà tôi luôn tự nhủ mình phải học và học thật nhiều để sống có ích. Vị trí cao thì phải học nhiều hơn. Còn mẹ tôi là người phụ nữ đảm đang và có tài làm ăn kinh tế. Bố tôi mất khi mẹ tôi đang mang thai em gái út, còn tôi 6 tuổi, một em gái 3 tuổi. Một mình mẹ tôi tần tảo nuôi con ăn học đầy đủ. Tôi luôn nhớ mãi hình ảnh mẹ tôi hy sinh mọi thứ cho con cái. Cả đời tôi phấn đấu rất nhiều nhưng cũng luôn cảm thấy chưa đủ để xứng đáng với bác, bố và đặc biệt là mẹ tôi”.