Trước khi nghiên cứu viên Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam làm việc với bà Nguyễn Ninh Hải (từ cuối tháng 10-2015), bà chưa nghe đến hoạt động của Trung tâm. Do đó, để tìm hiểu kỹ trước khi gửi gắm những tư liệu của chồng, bà đã đến tham quan Trung tâm.
Trong buổi làm việc, PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc chuyên môn của Trung tâm đã giới thiệu với bà về những loại hình tư liệu và công việc của Trung tâm.
Bà Nguyễn Ninh Hải chuẩn bị sẵn một số tài liệu để tặng Trung tâm, gồm tuyển tập các bài viết của GS Trần Xuân Trường mang tên “Về định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam – lý luận và thực tiễn”, và một số tác phẩm của ông như “Một số vấn đề giáo dục XHCN trong quân đội nhân dân Việt Nam”, “Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh”, bài viết “Nhật ký một trận đánh”… Đặc biệt, trong đó có bài viết của bà nhân lễ 49 ngày ông mất, đăng trên báo Quân đội Nhân dân Chủ nhật, năm 2005. Bà xúc động đọc lại một trích đoạn: Sinh thời, ông [GS, Trung tướng Trần Xuân Trường] sống giản dị nhưng thanh cao, ông sống có đạo đức, có tư cách và nhân phẩm. Ông thủy chung với bạn bè, đồng chí, đồng nghiệp. Ông quan tâm đến mọi người bằng một tình cảm chân thành và nhân hậu. Là một nhà chính trị nhưng dòng máu yêu cái đẹp – luôn đi tìm cái đẹp của nhà văn thân phụ ông[1] đã thấm đẫm tâm hồn ông.
Phu nhân GS Trần Xuân Trường cùng cán bộ Trung tâm
Tiếp nhận các tài liệu và nghe chia sẻ của bà, PGS.TS Nguyễn Văn Huy khẳng định những tư liệu kể trên rất hay và ý nghĩa, nhất là bài “Nhật ký một trận đánh” của ông. Có lẽ Giáo sư Trần Xuân Trường đã kế thừa dòng máu văn chương của bố nên trong khói bom ác liệt mà ngòi bút của ông vẫn hết sức chi tiết và sinh động. Từ đó, có thể gợi mở hướng nghiên cứu về Giáo sư thông qua người thân, bạn bè, đồng nghiệp để tìm hiểu những tâm huyết, đóng góp nổi bật trong cuộc đời hoạt động khoa học, con đường từ người lính trở thành nhà khoa học kinh tế chính trị, những sự thay đổi trong nhận thức, tư duy thể hiện trong các bài viết của ông…
Qua buổi tham quan, bà Nguyễn Ninh Hải tỏ ra rất xúc động trước ý tưởng bảo tồn di sản các nhà khoa học và hoạt động của Trung tâm. Trong thời gian tới, bà sẽ tiếp tục soạn lại các tài liệu, ảnh và hiện vật của ông để trao tặng Trung tâm.
GS, Trung tướng Trần Xuân Trường (1928-2005) nguyên là Giám đốc Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng.
Hướng nghiên cứu khoa học của ông chủ yếu về những vấn đề kinh tế chính trị của chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội, lí luận chung về CHXN và con đường đi lên CNXH ở nước ta… Ông có khoảng 100 bài chính luận đăng trên báo Nhân dân, Tạp chí Quốc phòng toàn dân, Tạp chí Cộng sản…
Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam